In de wachtkamer van de tandarts check ik mijn email, in de trein app ik met vrienden en voor het rode stoplicht moet ik mezelf bedwingen niet even snel iets op te zoeken. Gemiddeld kijk ik meer dan drie uur per dag naar mijn telefoon en pak het meer dan 50 keer op. Wat ik al die uren doe op mijn telefoon? Geen idee! Even kijken of ik e-mailtjes heb, of er op de sociale media iets boeiends gebeurt, even iets opzoeken, dat soort dingen denk ik. Een betere vraag is: wat deed ik voor de Iphone? Waar vulde ik toen die drie uur per dag mee?
Kunt u zich het nog herinneren? Het tijdperk voor de smartphone! Ja? U herinnert zich dan vast en zeker ook die ellenlange uren, waarin u verveelt voor u zat te staren. En die dagelijkse reis met de trein. Weet u dat nog? Wat een hel was dat. Wachten op het perron, een halfuur naar buiten turen, wachten op een aansluitende bus en dan wéér stilzitten en wachten… Pure verveling. Dat was ons lot. Hoe zijn we die tijd ooit doorgekomen? Een goede vraag. Goddank wordt deze barbaarse marteling onze kinderen bespaard. Zij hebben tenminste een smartphone. Zij hoeven zich niet te vervelen. Gelukkig!
Herkenbaar? Nee hè! Natuurlijk; vóór het smartphonetijdperk verveelde ik mij ook wel eens. Maar zeker niet meer dan nu. Integendeel. Tijdens mijn stage in Brussel reisde ik regelmatig naar huis. Een treinreis van ruim vier uur. Verveling kan ik mij niet herinneren. Vanmorgen stond ik voor het stoplicht. Na minder dan tien seconde voelde ik de verveling opkomen en voor ik het wist had ik de telefoon uit mijn broekzak gehaald. De verveling lijkt steeds sneller toe te slaan. En niet alleen bij mij. Kijk om u heen en u begrijpt mijn punt. Op het station, in de trein, in de kantine en in de wachtkamer. Iedereen kijkt omlaag naar een scherm. Verveling. Uit ons leven verbannen maar tegelijkertijd meer aanwezig dan ooit.
De smartphone heeft in minder dan vijftien jaar onze samenleving drastisch verandert. We communiceren, betalen, navigeren, socializen en leren volledig anders. Allemaal dankzij de telefoon. Dat weet iedereen. Maar niet iedereen realiseert zich dat we langzaam maar zeker zijn verleerd ons te vervelen. Nu hoor ik u denken: “Nou en! Dat is toch niet erg.” Vervelen is immers vervelend. Toch? Klopt! Maar vervelen heeft ook voordelen. Vervelen is dé drijfveer achter creativiteit en verandering. Veel van onze grootste prestaties komen voort uit verveling. Wat was er gebeurd als Newton die vallende appel had gemist vanwege een Instagram melding? Had Columbus Amerika ontdekt als hij drie uur per dag naar een schermpje keek? En wat als ze op Robbeneiland Candy Crush konden spelen; was Mandela dan tot zijn vooruitstrevende inzichten gekomen?
En wat te denken van u en mij? Tot welke prestaties zouden u en ik komen zonder telefoon. Tot welke ongekende literaire hoogte had deze column wel niet kunnen stijgen? Helaas zullen we dat nooit weten. Want tja, die telefoon blijft toch wel erg verleidelijk!
