Op 1 januari 2018 werd ik, zoals de twintig voorgaande nieuwjaarsdagen, wakker met een kater. Dat laatste glas Champagne had me wederom de das omgedaan. Natuurlijk wist ik die oudejaarsavond dat dit moment ging komen. Het weerhield me niet dat glaasje toch te nemen. Datzelfde gevoel van spijt had ik regelmatig als ik naar het journaal keek. In 2017 keek ik het nog dagelijks. Ik volgde alles op de voet. Vaak voelde ik me na een uitzending onrustig en bedrukt; ik had een kater van het nieuws. Op nieuwjaardag 2018 hoorde ik in het nieuws dat KLM-piloten vanaf nu geen pet meer dragen. Het moest de uitstraling van de vliegers moderner en toegankelijker maken. Dat was de spreekwoordelijke druppel. Het nieuws heb ik uit mijn leven verbannen. Ik kijk geen journaal meer, kom nog maar zelden op NU.nl en ben zelfs gestopt met de dagelijkse krant. Een verademing!
Toen mij werd gevraagd een Oudejaarscolumn te schrijven moest ik even slikken. Een hele eer natuurlijk, maar meestal blik je in zo’n stuk terug op het afgelopen jaar. Waar moest ik op terugblikken? Ik had geen nieuws gezien. Even voelde ik lichte paniek opkomen. Mijn vriendin bood, zoals vaker, de oplossing. ‘Google het gewoon’, zei ze. Het belangrijkste nieuws van het afgelopen jaar in een muisklik netjes gepresenteerd in een overzichtje. Ideaal. Aan de slag met de Oudejaarscolumn dus. Al snel realiseerde ik me dat nieuws per definitie nieuw en recent moet zijn. Dit was een lijst met gebeurtenissen uit het verleden. Geen nieuws maar geschiedenis. Recente geschiedenis dat wel; maar het blijft geschiedenis. Door mijn journaalloze jaar waren sommige gebeurtenissen voor mij nieuw, maar dat maakt het nog geen nieuws. Mijn zoontje las laatst voor het eerst over de Slag bij Waterloo. Voor hem nieuw maar het maakt van de Slag bij Waterloo geen nieuws. Nieuws is iets dat tot voorkort onbekend was én recent is gebeurd of zich nog afspeelt. Uiteindelijk wordt al het nieuws geschiedenis. Sommige nieuwsberichten bepalen de geschiedschrijving; de meeste nieuwtjes verdwijnen echter als voetnootjes in de annalen van de geschiedenis.
De lijst van 2018 bestaat voornamelijk uit voetnootjes. Halbe Zijlstra vertelde dat hij bij een ontmoeting met Poetin had gehoord over de expansiedrift van de Russen. Hij moest uiteindelijk aftreden als Minister van Buitenlandse Zaken. Halbe was niet eens in dezelfde ruimte als Poetin geweest, zo bleek. Marginalia over politici en hun te grote ego’s. Maarten van der Weijden die de Elfstedentocht zwom. Na ongeveer 55 uur en 163 kilometer moet hij opgeven. Dapper, sneu en bewonderenswaardig; maar niet gehaald en niet meer dan een noot in geschiedenis. De Thaise jongentjes in die grot. Spannend, meeslepend en gelukkig goed afgelopen, maar terugblikkend niet meer dan dat. Trump die een ontmoeting had met Kim Yong-un, de Noord-Koreaanse leider. Volgens sommige een verschuiving van de jarenlange status quo. In mijn beleving niet meer dan twee gekkies die elkaars taal begrijpen en vooralsnog niet meer dan een kanttekening in de geschiedenisboeken.
Er is eigenlijk maar één soort nieuws dat echt impact heeft. Nieuws dat je niet ergens leest, hoort of ziet. Het nieuws dat tot je komt zonder tussenkomst van een medium; het nieuws dat je voelt en ervaart. Dat is het nieuws dat meer is dan een voetnoot in jouw geschiedenis; het bepaalt het verloop ervan. Op donderdag 20 september 2018 was er het tragische nieuws over de vier kinderen uit Oss; verongelukt met de Stint. Voor die ouders was dit een bericht dat in iedere vezel van hun lichaam voelbaar moet zijn geweest. Nieuws dat de geschiedenis van hun verdere levens zal schrijven. Het belangrijkste nieuws uit 2018 is voor iedereen persoonlijk en daarom niet te vatten in een overzicht. Voor mij was 2018 het jaar waarin ik te horen kreeg dat mijn vader de ziekte van Parkinson heeft. Dat is mijn belangrijkste nieuws; voor onze familie een bepalende gebeurtenis. Voor u zal dit iets heel anders zijn. Oudejaarsdag is een mooie gelegenheid om terug te blikken. Welk nieuws was voor u bepalend in 2018?
Tot slot nog een gedachte voor het nieuwe jaar. Welk nieuws uit 2018 kwam tot u zonder tussenkomst van een medium én was voelbaar voor iedereen? Nieuws dat een bepalende impact op ons allemaal heeft. Weet u het? Inderdaad; de extreem lange, warme en droge zomer, twee buitengewoon zware stormen in januari en al die andere weersextremen in 2018. Dat dit in de nieuwsoverzichten slechts marginaal terugkomt geeft te denken. De klimaatverandering treft ons allemaal. Voelbaar zonder tussenkomst van een medium. Laten we ons in 2019 iets minder richten op de waan van de dag, de voetnoten in de geschiedenis, en ons concentreren op dat wat onze toekomst bepaalt. De mensen om ons heen en onze Aarde.
Ik wens u een heel gelukkig 2019!
