Thierry Baudet is een racist en wij, rechtschapen mensen, moeten ons daartegen verzetten, met alles dat we in ons hebben. Dat is een morele plicht. Toch? Dat is wat Eva Jinek en Martijn Koning gedacht moeten hebben. “U bent zelf behoorlijk homeopathisch verdund met allerlei Indonesisch DNA.”, besloot cabaretier Martijn Konings het avondje ‘Thierry-bashing’. Zelden leverde het morele gelijk zo tenenkrommend gênante televisie op.
Een korte onvermijdelijke voetnoot: zelf ben ik geen Thierry fan; zijn denkbeelden zijn in de verste verte de mijne niet. Zo, die verplichtte dooddoener hebben we weer gehad. Verder met waar het om gaat.
Wanneer we ons begeven onder vrienden voelen we ons prettig. Dat is het resultaat van miljoenen jaren evolutie. Sociale interactie veroorzaakt een fysiologische reactie in ons lichaam, waarbij oxytocine vrijkomt in onze hersenen. We voelen ons verbonden en fijn. Niet voor niets wordt oxytocine liefkozend ook wel het “knuffelhormoon” genoemd. Tot zover geen probleem. Het knuffelhormoon heeft echter ook een keerzijde. Oxytocine versterkt vertrouwen, vrijgevigheid en de neiging tot samenwerking tussen bekenden. Het doet echter het tegenovergestelde ten opzichte van vreemden. Het hormoon is de biologische verklaring voor het wij/zij gevoel dat wij allemaal kennen. Wij zijn te vertrouwen. Zij zullen wel slechte bedoelingen hebben.
Wij/zij denken heeft ook zo zijn voordelen. Een vreemde laat ik niet zomaar onbeheerd in mijn huis. Een vriend daarentegen vertrouw ik mijn sleutels toe. Dat is niet vreemd of slecht. Maar hoe bepalen we wie ‘wij’ en wie ‘zij’ zijn? Dat is bij mensen nogal complex. Wij groeperen de ‘ander’ op verschillende niveaus. Familie of niet, vriend of vreemde, landgenoot of buitenlander, man of vrouw, et cetera. Dat indelen doen we automatisch en van jongs af aan. Kinderen van drie jaar oud groeperen mensen al aan de hand van sekse en ras. Het groeperen van mensen en de wij/zij reflex zijn aangeboren menselijke eigenschappen. Tezamen vormen ze de onderliggende oorzaak van racisme.
Mensen zijn van nature wantrouwend naar de ‘ander’ en dus geneigd tot racisme. Het zit in ons DNA gebakken. We denken simpelweg in termen van wij en zij. En nee, natuurlijk ben ik niet voor racisme; ik erken slechts mijn natuurlijke neiging daartoe. En dat is direct het begin van de oplossing. Obesitas kunnen we alleen oplossen door de perverse omgevingsprikkels weg te nemen. Niet door onze natuurlijke behoefte tot eten te onderdrukken of bekritiseren. Zo ook bij racisme. Hoe kunnen we de negatieve effecten van ons wij/zij denken wegnemen? Is een multiculturele samenleving zonder wij/zij denken mogelijk? Is positieve discriminatie misschien juist noodzakelijk om van zij wij te maken? Vragen die we pas kunnen beantwoorden, nadat we durven erkennen dat de neiging tot racisme ook in onszelf schuilt.
Natuurlijk heeft Thierry Baudet uitspraken gedaan die niet fris zijn. Natuurlijk moet hij daar verantwoording voor nemen. En natuurlijk, zijn klimaat en corona ideeën zijn ronduit stupide. Maar laten we eerlijk zijn: met homeopathisch verdunnen bedoelde hij niet het vermengen van bloedlijnen. Luister de interviews er maar op terug. Dat weet Martijn ook. Baudet is geen Filip de Winter, Jean-Marie Le Pen of Geert Wilders. Door Baudet voortdurend weg te zetten als racist sluiten we onze ogen voor onze eigen neiging de ander te wantrouwen. We durven niet naar onszelf te kijken en leggen het probleem daarom liever bij de ander. Baudet werd slachtoffer van Eva en Martijn hun angst voor zichzelf. Hij werd slachtoffer van, jawel: oikofobie…
